Η πυρκαγιά ξεκίνησε από το δυτικό άκρο του υγρότοπου κατά τις 6 το απόγευμα. Προκλήθηκε από καύση σκουπιδιών ή ξερόκλαδων και καθώς τα καλάμια είναι ξερά αυτήν την εποχή, επεκτάθηκε γρήγορα προς τα ανατολικά κατακαίοντας 49 από τα 70 στρέμματα του καλαμιώνα. Ευτυχώς η πυρκαγιά δεν συνέπεσε με την περίοδο της μετανάστευσης ή την φωλεοποίηση πουλιών και ελάχιστα ήταν τα σπονδυλόζωα που κάηκαν ζωντανά.

Αρχ. κίονας αποκαλύφθηκε με τη φωτιά - WWF Ελλάς/Θ. Γιαννακάκης
Η πυρκαγιά αποκάλυψε παλιές καλλιεργήσιμες εκτάσεις, τυρφώδεις περιοχές, αρκετά πηγάδια, αποστραγγιστικά κανάλια καθώς και αρχαίες κολώνες που πριν δεν φαίνονταν λόγω της πυκνής βλάστησης. Δυστυχώς μέσα στο τετραήμερο που είχε μεσολαβήσει εμφανίστηκαν περιφράξεις μέσα στην καμένη έκταση. Μόνο 15 στρέμματα από τα 130 του υγρότοπου Μαλίων είναι δημόσια έκταση. Το υπόλοιπο είναι πολλές και μικρές ιδιοκτησίες ιδιωτών (200-500 τ.μ.) και καθώς βρίσκονται μέσα σε αρχαιολογική Ζώνη Α δεν μπορούν να δομηθούν ή να φυτευτούν με δένδρα.

Νεκρό χέλι - WWF Ελλάς/Θ. Γιαννακάκης


Παρά την άμεση ανταπόκριση των φορέων στις πρωτοβουλίες του WWF Ελλάς, οι περισσότερες εξαγγελίες παραμένουν …εξαγγελίες. Ελάχιστα ουσιαστικά βήματα έχουν γίνει μέχρι σήμερα για την προστασία και ορθολογική διαχείριση, παρά το έντονο ενδιαφέρον του ΥΠΕΚΑ και της Περιφέρειας Κρήτης.
Ευτυχώς που η φύση δεν χρειάζεται χαρτιά και υποσχέσεις για να επανέλθει.
Τις επόμενες ημέρες της πυρκαγιάς πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Δημαρχείο των Μαλίων υπό τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Κρήτης και συζητήθηκαν τα επόμενα βήματα. Εκτεταμένη εισήγηση έγινε από το WWF Ελλάς, καθώς ο καλαμιώνας έχει απογραφεί στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Προστασία των νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας», ενώ έχει ολοκληρωθεί και μελέτη ανάδειξης του υγρότοπου από την ερευνητική ομάδα. Στη σύσκεψη συμμετείχαν με μεγάλη θέρμη οι κάτοικοι της περιοχής, οι οποίοι συμφώνησαν στην ανάγκη προστασίας του μοναδικού φυσικού οικοσυστήματος που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή των Μαλίων.

Πηγή: wwfaction

Έκταση καμένης περιοχής σε σχέση με όρια υγροτόπου
Όπως έδειξε η έρευνα του WWF Ελλάς με ερμηνεία αεροφωτογραφιών για το διάστημα 1945-2008 προκύπτει ότι από το 1945 μέχρι το 1966 η περιοχή καλλιεργούνταν συστηματικά έχοντας ελάχιστα υγροτοπικά στοιχεία. Τη δεκαετία του 1970 άρχισε η σταδιακή εγκατάλειψη των καλλιεργειών και η περιοχή άρχισε να καλύπτεται από υγροτοπική βλάστηση. Ήδη από το 1997 ο καλαμιώνας τού έλους Μαλίων ήταν ο μεγαλύτερος της Κρήτης.
Καθώς οι παράκτιοι υγρότοποι της Κρήτης υποβαθμίζονται με ραγδαίους ρυθμούς και ανεξαρτήτως περιβαλλοντικού καθεστώτος προστασίας, το έλος Μαλίων είχε καταγραφεί από το πρόγραμμά μας ως μια περίπτωση επιτυχούς προστασίας, λόγω όμως ενός αρχαιολογικού νόμου.
Εντυπωσιακή είναι η αναγέννηση του Καλαμιώνα του έλους Ποταμού Μαλίων. Δυο εβδομάδες μετά την καταστροφική πυρκαγιά, ένα καταπράσινο χαλί από νεαρά καλάμια απλώθηκε πάνω στην κατάμαυρη έκταση των 50 στρεμμάτων. Σήμερα τα καλάμια έχουν ύψος σχεδόν 1 μέτρο, και καθώς έχει αρχίσει η μεταναστευτική περίοδος πλήθος πουλιών επισκέπτονται το έλος καθημερινά!
Καθώς οι παράκτιοι υγρότοποι της Κρήτης υποβαθμίζονται με ραγδαίους ρυθμούς και ανεξαρτήτως περιβαλλοντικού καθεστώτος προστασίας, το έλος Μαλίων είχε καταγραφεί από το πρόγραμμά μας ως μια περίπτωση επιτυχούς προστασίας, λόγω όμως ενός αρχαιολογικού νόμου.
Εντυπωσιακή είναι η αναγέννηση του Καλαμιώνα του έλους Ποταμού Μαλίων. Δυο εβδομάδες μετά την καταστροφική πυρκαγιά, ένα καταπράσινο χαλί από νεαρά καλάμια απλώθηκε πάνω στην κατάμαυρη έκταση των 50 στρεμμάτων. Σήμερα τα καλάμια έχουν ύψος σχεδόν 1 μέτρο, και καθώς έχει αρχίσει η μεταναστευτική περίοδος πλήθος πουλιών επισκέπτονται το έλος καθημερινά!

Καλαμιώνας Έλους Μαλίων - WWF Ελλάς (Δ. Πουρσανίδης-Γ.Χρονάκης)
Παρά την άμεση ανταπόκριση των φορέων στις πρωτοβουλίες του WWF Ελλάς, οι περισσότερες εξαγγελίες παραμένουν …εξαγγελίες. Ελάχιστα ουσιαστικά βήματα έχουν γίνει μέχρι σήμερα για την προστασία και ορθολογική διαχείριση, παρά το έντονο ενδιαφέρον του ΥΠΕΚΑ και της Περιφέρειας Κρήτης.
Ευτυχώς που η φύση δεν χρειάζεται χαρτιά και υποσχέσεις για να επανέλθει.
Τις επόμενες ημέρες της πυρκαγιάς πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Δημαρχείο των Μαλίων υπό τον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας Κρήτης και συζητήθηκαν τα επόμενα βήματα. Εκτεταμένη εισήγηση έγινε από το WWF Ελλάς, καθώς ο καλαμιώνας έχει απογραφεί στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Προστασία των νησιωτικών υγρότοπων της Ελλάδας», ενώ έχει ολοκληρωθεί και μελέτη ανάδειξης του υγρότοπου από την ερευνητική ομάδα. Στη σύσκεψη συμμετείχαν με μεγάλη θέρμη οι κάτοικοι της περιοχής, οι οποίοι συμφώνησαν στην ανάγκη προστασίας του μοναδικού φυσικού οικοσυστήματος που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή των Μαλίων.

Η ζωή επανέρχεται - WWF Ελλάς/Θ. Γιαννακάκης
Πηγή: wwfaction
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου